De laatste jaren is het aantal bedrijfsongevallen in Nederland in een stijgende lijn omhoog gegaan. In 2020 is dit echter niet het geval geweest, mede door het thuiswerken tijdens de coronacrisis. Waar nog wel de meeste ongevallen gebeuren is bij kleine bedrijven die onvoldoende maatregelen nemen. Dat blijkt uit het Jaarverslag 2020 van de Inspectie SZW en uit de Monitor arbeidsongevallen en klachten arbeidsomstandigheden (Ministerie SZW).
Het aantal meldingen van ernstige arbeidsongevallen in Nederland is in 2020 afgenomen. In 2020 zijn er in totaal 3.655 meldingen gedaan. Dat is een daling van 18% procent ten opzichte van 2019, toen het aantal meldingen op 4.474 lag. Ook registreerde de Inspectie 54 slachtoffers van dodelijke arbeidsongevallen, wat vergelijkbaar is met eerdere jaren waar de Inspectie steeds 50 tot 70 dodelijke slachtoffers registreerde.
Werken met machines
In 2020 vonden veel ongevallen plaats waarbij slachtoffers werkten met machines. Bij de ongevallen met een machine was meestal sprake van contact met bewegende delen van een machine. Slachtoffers van machine-ongevallen waren in ongeveer de helft van de gevallen de machine aan het bedienen, de andere helft was bezig met schoonmaak of onderhoud. Bijna 30% van de bedrijven, met name kleine bedrijven, neemt geen of onvoldoende maatregelen om de risico machineveiligheid te beheersen. Dit heeft vaak ernstige gevolgen.
Stijging informatica & communicatie sector
Wat opvalt in 2020 is dat er een stijging lijkt te zijn in meldingen in de informatica & communicatie sector. Dit komt grotendeels door de gevolgen van de coronapandemie. Een groot deel van de Nederlandse bevolking heeft het afgelopen jaar thuis gewerkt en zal dit in de toekomst hoogstwaarschijnlijk nog deels doen. Structureel thuiswerken gaat gepaard met een heel ander soort arbeidsrisico’s. Stressklachten stijgen door verstoring van de balans tussen werk en privé en door toenemend gebruik van digitale communicatiemiddelen in de werkcontext. Over deze veranderingen is nog weinig bekend, maar Inspectie SZW heeft er wel aandacht voor.
Slachtofferkenmerken stabiel over de jaren
Over de afgelopen jaren zijn slachtofferkenmerken stabiel. 9 van de 10 slachtoffers zijn man, waarbij jongeren tussen de 15 en 25 jaar én ouderen van 55 jaar of ouder het vaakst een ongeval hebben. Van de mensen die slachtoffer werden van een arbeidsongeval, was 69 procent in tijdelijk of vaste dienst, 23 procent was uitzendkracht of zelfstandige en de overige 8 procent viel in een andere categorie arbeidsverband.
Uitzendkrachten zijn relatief vaak slachtoffer van een arbeidsongeval. Deze groep bevat vaak jongeren tussen de 15 en 25 jaar die te weinig instructies krijgen. Ook taalbarrières spelen soms een rol bij het ontstaan van onveilige arbeidsomstandigheden. Met behulp van onze whitepaper kun je je als werkgever beter voorbereiden om deze onveilige situaties te voorkomen.
Werken op hoogte
Vallen van hoogte heeft in de meeste gevallen betrekking tot vallen van een ladder, trapje of opstapje. Slachtoffers die vallen van een dak, vloer of platform, lopen vaak ernstig letsel op. Belangrijke oorzaken van het vallen van een ladder zijn het verliezen van de balans of het ontbreken van veiligheidsmaatregelen. Zo was de ladder in veel gevallen niet goed beveiligd tegen wegschuiven of inklappen of was de ladder niet goed neergezet. Net als bij machine-ongevallen wordt aan een combinatie van voorwaarden niet voldaan. De ladder werd vaak niet veilig gebruikt.
Beter preventie van arbeidsongevallen is noodzakelijk
Werkgevers zijn verplicht de preventietaken vorm te geven in hun bedrijf. Zij kunnen daarvoor één of meerdere werknemers aanwijzen: de preventiemedewerker(s). Dit zijn eigen werknemers die de werkgever bijstaan in de dagelijkse zorg voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden op de werkvloer.
Laat een werknemer daarom een cursus preventiemedewerker doen.
RI&E actueel houden in coronatijd
Uit de Monitor Arbeidsongevallen 2020 van ISZW blijkt dat er in de verschillende stappen van veilig werken verbeteringen mogelijk zijn. Allereerst, zo meldt het rapport, inventariseren veel bedrijven de arbeidsrisico’s in hun bedrijf niet of niet voldoende. Op basis van inventarisaties zouden werkgevers vervolgens het werk zodanig in moeten richten dat zij risico’s zoveel mogelijk beperken.
Omdat de RI&E actueel moet zijn, moeten bedrijven nieuwe risico’s die zijn ontstaan door corona hierin opnemen. In je RI&E moet je onder andere het volgende beschrijven:
- welke coronarisico’s aanwezig zijn in je organisatie
- waar in je organisatie deze risico’s voorkomen
- de maatregelen die je hebt genomen om het risico op besmetting en verspreiding te beperken
Arbeidsongevallen voorkomen met bhv-cursussen
Zoals de cijfers van 2020 laten zien, moeten bedrijven zich ook met corona opnieuw aanpassen aan mogelijke gezondheidsklachten en problemen van werknemers. Door een goede RI&E te handhaven, preventiemedewerkers en bedrijfshulpverleners toe te wijzen, ben je beter voorbereidt op onverwachte situaties. Dit kan gaan over een plotselinge ontruiming, brand, eerste hulp verlenen, maar ook over het instellen van de juiste maatregelen en controles.
Wil jij veilig aan de slag?
